Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παρθένιος Σκούρτος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παρθένιος Σκούρτος. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2016

ΟΙ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΑΛΥΒΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ

 Τό ἱστολόγιο ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ, μἐ τήν εὐκαιρία τῆς πρόσφατης Πανηγύρεως τοῦ παρεκκλησίου τῆς Καλύβης Ἁγίου Ἀκακίου, πού εἶναι ἀφιερωμένο ἀπό τόν ἱδρυτή της ὅσιο Ἀκάκιο Καυσοκαλυβίτη (+ 1730) στήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου, προσφέρει στούς ἀναγνῶστες του ψηφιακό ἀνάτυπο τμήματος τοῦ βιβλίου τοῦ Γέροντος Παταπίου Καυσοκαλυβίτου, τό ὁποῖο ἀναφέρεται στόν ἱερομόναχο Παρθένιο Σκούρτο, τόν πνευματικό καί ζωγράφο (Ὅσιος Παρθένιος ὁ Σκοῦρτος, ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων. Ὁ Βίος καί τό ζωγραφικό του ἔργο, Ἀθήνα 2010). Τό περικαλλές αὐτό παρεκκλήσι, πού εἶναι τό ἀρχαιότερο ἐν λειτουργίᾳ στή Σκήτη τῶν Καυσοκαλυβίων, οἰκοδομήθηκε τό 1747 πάνω ἀπό τό Σπήλαιο τοῦ ὁσίου Ἀκακίου ἀπό τόν ἱερομόναχο Ἰωνᾶ Καυσοκαλυβίτη (+ 1765), κατόπιν ἐντολῆς τοῦ ἰδίου τοῦ ὁσίου Ἀκακίου καί τοιχογραφήθηκε λίγο ἀργότερα, στά 1759, ἀπό τό ἐργαστήριο τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου. 



Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου

Κυριακή 5 Απριλίου 2015

ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΛΑΥΡΙΩΤΟΥ. ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

 Κυρίλλου ἱερομονάχου Λαυριώτου, Συναξάρια Τριωδίου καί Πεντηκοσταρίου.
   [Ἐκδίδονται ἀπό τόν κώδ. Σκήτης Καυσοκαλυβίων 107

(φ. 44α)
                            Τ Κυριακ τῶν Βαΐων.
  Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἔχομεν καί τήν παροῦσαν χαρμόσυνον Κυριακήν τῶν Βαΐων.

           Στίχοι: Ἄνω σε κόλπος πατρικός σῶτερ φέρει.
                       κάτω δέ πῶλος, ὤ πόσον κενῇ πόσε.
                       πώλῳ καθίσας, ὁ λόγῳ τείνας πόλον,
                       βροτούς ἐκζητεῖ, λῦσαι τῆς ἀλογίας.
 
Η ΒΑΪΟΦΟΡΟΣ. ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΟ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΗΣ ΣΚΗΤΗΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΩΝ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΡΘΕΝΙΟΥ ΤΟΥ ΕΞ ΑΓΡΑΦΩΝ ΤΟΥ ΣΚΟΥΡΤΟΥ. Β΄ ΜΙΣΟ 18ου ΑΙΩΝΑ
  Ταύτην τήν περιφανῆ καί κοσμοχαρμόσυνον ἑορτήν τῶν // (φ. 44β) Βαΐων ἑορτάζομεν δι’ αἰτίαν τοιαύτην. Παλαιά συνήθεια ἐπεκράτει πάσαις ταῖς πόλεσιν, ὅτι ὅσοι ἄνθρωποι ἐνίκον τούς ἀγῶνας ἤ καί ἐν τοῖς πολέμοις ὅσοι ἐνίκον τούς ἐχθρούς, οὗτοι νικηταί ἐλέγοντο. Οὕσπερ ὡς νικητάς ἐστεφάνουν κλάδοις ἁπαλοῖς ἐλαίας καί δάφνης. Ἔδιδον δέ καί ἐν τ χειρί φέρειν κλάδον φοίνικος. Ἐπειδή δέ, ὡς ἴδον τότε οἱ παῖδες τῶν Ἑβραίων τόν Ἰησοῦν ἐρχόμενον εἰς τήν πόλιν Ἱερουσαλήμ, ὡς νικητήν τοῦ θανάτου τοῦτον ἐπροϋπήντησαν. Πανταχοῦ γάρ ἐβεβαιώθη, ὅτι ὁ Ἰησοῦς νικήσας τόν θάνατον, ὡς ἐξ ὕπνου ἤγειρε τόν τέσσαρας ἡμέρας ἔχοντα τεθαμμένον ἐν τ μνήματι, τόν δίκαιον λέγω Λάζαρον. 
  Προϋπαντῶντες οὖν τόν Ἰησοῦν ὡς νικητήν τοῦ θανάτου, ἔκοπτον κλάδους ἀπό τῶν δένδρων. Καί ἄλλους μέν κλάδους βαστάζοντες εἰς τάς χεῖρας αὐτῶν, ἔσειον τούτους αὐτ βοῶντες μεγαλοφώνως, «Ὡσανά τ υἱ Δαβίδ, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος» (αὐτό δέ τό, ὡσανά, δηλοῖ τιμή, αἶνος ἔστω· ἤγουν, ἄς εἶναι δόξα καί τιμή τ υἱ τοῦ Δαβίδ, ὡσάν νά ἔλεγον, δοξασμένος ἄς εἶναι οὗτος ὁ Ἰησοῦς, ὅστις κατάγεται ἀπό τό γένος τοῦ βασιλέως Δαβίδ· δοξασμένος ἄς εἶναι καί εὐλογημένος αὐτός ὁ ἐρχόμενος, ὡσάν ὁποῦ ἐνίκησε τόν Ἅδην τόν θάνατον καί ἤγειρεν ἐκ τοῦ μνήματος νεκρόν τεταρταῖον). Ἄλλους δέ κλάδους ἔριπτον καί ἔστρωναν εἰς τήν ὁδόν, ὁμοίως καί τά ἱμάτια αὐτῶν, ἵνα ἐρχόμενος ὁ Ἰησοῦς καθήμενος ἐπί τό ζῶον, πατ καί περιπατ ἐπάνω εἰς ταῦτα, ὅπερ ἐστί σημεῖον βασιλικόν. 
  Οὗτος δέ ὁ λόγος, βαΐα, ἑβραϊκός ἐστί. Ἐπειδή βαΐ λέγεται ὁ ἁπαλός κλάδος. Αὐτά τά βαΐα βαστάζομεν καί ἡμεῖς // (φ. 45α) σήμερον διά τρία τινά αἴτια. Πρῶτον, εἰς τιμήν καί δόξαν τοῦ νικοποιοῦ καί νικητοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Δεύτερον, εἰς ἀνάμνησιν καί ἐνθύμησιν τοῦ τότε γεγονότος ὁποῦ προείπομεν ὅτι ἐδέχθησαν οἱ Ἰουδαῖοι μετά Βαΐων τόν Ἰησοῦν Χριστόν εἰσερχόμενον εἰς τήν Ἱερουσαλήμ. Καί τρίτον, ὅτι τρόπον τινα καί ἡμεῖς εὑρισκόμενοι εἰς τόν ἀγῶνα καί εἰς τόν πόλεμον εἰς ταύτην τήν ἀπερασμένην ἁγίαν νηστείαν, ἐνικήσαμεν τούς ἐχθρούς μας τούς νοητούς, τούς δαίμονες δηλαδή, καί ὡς νικηταί βαστάζομεν καί ἐπισείομεν καί ταῦτα τά βαΐα. 
 Τ ἀφάτῳ εὐσπλαγχνίᾳ σου Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ποίησον ἡμᾶς νικητάς τῶν παραλόγων παθῶν, καί ἀξίωσον ἰδεῖν καί προσκυνεῖσαι, τήν φαιδράν καί ζωηφόρον σου ἀνάστασιν καί ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.


 Ἀπόσπασμα ἀπό τή μελέτη τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου: 
«Ὁ ἁγιορείτης λόγιος Κύριλλος Λαυριώτης καί τά ἀνέκδοτα Συναξάρια τοῦ Τριωδίου καί τοῦ Πεντηκοσταρίου. Συμβολή στή μελέτη τοῦ ἔργου του», Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 844 (2012) 27-72.


Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2012

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2012.

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
μέ τήν εὐκαιρία τῆς κοσμοσωτήριας ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων εὔχεται στούς συνεργάτες ἀλλά καί σέ ὅλους τούς ἀναγνῶστες τοῦ Ἰστολογίου τῶν Φίλων τῆς καλύβης τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου Καυσοκαλυβίων, καθώς καί σέ ὅλους τούς προσκυνητές τῆς Καλύβης αὐτῆς καί γενικά  τοῦ Ἁγίου Ὄρους
 ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ καί ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ.




ὅσιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης διδάσκει ὅτι, γιά νά γνωρίσει κανείς τόν Χριστό δέν χρειάζεται νά εἶναι πλούσιος ἤ ἐπιστήμονας. Ἀρκεῖ νά ἔχει πνεῦμα ταπεινό καί νά ἀγαπᾶ τόν συνάνθρωπό του. Οἱ Μάγοι ἀξιώθηκαν νά ἀναγνωρίσουν τόν Χριστό καί νά Τόν προσκυνήσουν ἐπειδή εἶχαν ἐσωτερική καθαρότητα καί πόθο νά Τόν δοῦν. Ὁ Θεός, πού «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι», στέλνει στόν καθένα μας, μέ τρόπο μοναδικό, τό δικό του ἀστέρι. Ἄς τό ἀκολουθήσουμε!

Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο τοῦ μοναχοῦ Παταπίου Καυσοκαλυβίτου:
«Διαβάζοντας» τήν εἰκόνα τῶν Χριστουγέννων.
 Ἅγιον Ὄρος: Μυσταγωγία στό Ἅγιο Δωδεκαήμερο.
ἔκδοση Καλύβης Ἁγίου Ἀκακίου, β’ ἔκδοση, Ἅγιον Ὄρος 2011.

Φωτογραφία:
Ἀδημοσίευτη τοιχογραφία τοῦ γ΄ τέταρτου τοῦ 18ου αἰώνα, ἔργο τοῦ ἐργαστηρίου τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου τοῦ ἐξ Ἀγράφων, στό Κυριακό τῆς σκἠτης Καυσοκαλυβίων Ἁγίου Ὄρους.

Δευτέρα 1 Αυγούστου 2011

Ο ΟΣΙΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ ΠΑΡΘΕΝΙΟΣ ΣΚΟΥΡΤΟΣ

       
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
               
Ὁ ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος ὁ Πνευματικός καί ζωγράφος, ὁ ἐξ Ἀγράφων, ὁ Σκοῦρτος.
  
  Μία ἀπό τίς ἱερές μορφές ἐκεῖνες τοῦ ἀθωνικοῦ κόσμου πού ἔχουν συνδέσει τή ζωή καί τή δράση τους μέ σημαντικές πτυχές τῆς ἁγιορειτικῆς ἱστορίας, εἶναι καί ὁ ὅσιος Παρθένιος ὁ Πνευματικός καί ζωγράφος, ἀπό τόν Φουρνά τῶν Ἀγράφων, ὁ ἐπωνομαζόμενος Σκοῦρτος. Ὁ ὅσιος αὐτός ἱερομόναχος ἀσκήθηκε κυρίως στό Λαυρεωτικό Κελλί τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στίς Καρυές καί συνδέθηκε μέ ἄμεσο πνευματικό τρόπο μέ τούς γενάρχες τοῦ φιλοκαλισμοῦ ἁγίους Μακάριο Κορίνθου τό Νοταρᾶ καί Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη.
   Ὁ ὅσιος Παρθένιος ἔχαιρε μεγάλης ἐκτιμήσεως στόν ἁγιορειτικό κόσμο καθώς διαδραμάτησε ἐνεργό ρόλο στίς πρῶτες φάσεις τοῦ "Κελλιωτικοῦ ζητήματος" πού εἶχε διασαλεύσει σέ ἀκραῖο βαθμό τίς σχέσεις μοναστηριακῶν καί κελλιωτῶν. Στόν Πατριαρχικό Τόμο τῆς 8ης Ἰουλίου τοῦ 1768 πού ἐκδόθηκε ἀπό τόν Πατριάρχη Σαμουήλ τόν Χαντζερῆ, ὑπογράφει καί ὁ Παρθένιος ὡς ἕνας ἀπό τούς δύο ἐκπροσώπους τῶν Κελλιωτῶν. Ἀργότερα, κατά τήν γνωστή περί τῶν μνημοσύνων ἕριδα βρέθηκε στό πλευρό τῶν ἱερῶν Κολλυβάδων, ἀφοῦ στό Κελλί του στίς Καρυές ἔγιναν τρεῖς τουλάχιστον σημαίνουσες συνάξεις τους (1772, 1774).
   Πνευματική σχέση τοῦ ὁσίου Παρθενίου ὑπάρχει μέ τή μονή Δουσίκου-Ἁγίου Βησσαρίωνος, ἐνῶ ὁρισμένες πηγές τόν σχετίζουν καί μέ τή Ζαγορά τοῦ Πηλίου. Γνωρίζουμε ἐπίσης ἀπό τίς πηγές ὅτι ὁ ἅγιος Μακάριος, πρώην ἐπίσκοπος Κορίνθου ὁ Νοταρᾶς, ἐκάρη μεγαλόσχημος μοναχός ἀπό τόν ὅσιο Παρθένιο, τό πιθανότερο λίγο μετά τίς ἀρχές Ἰουνίου τοῦ 1775.
   Ἀναφορά στήν ἁγιότητα τοῦ ἱερομονάχου Παρθενίου ἀλλά καί στήν εὐωδία πού ἐξέπεμπαν τά ὀστᾶ του μετά τήν ἀνακομιδή τῶν λειψάνων του γίνεται α) ἀπό τόν βιογράφο τοῦ Γέροντος Ἱεροθέου, κτίτορος τῆς μονῆς Προφήτου Ἡλιοῦ στήν Ὕδρα, τοῦ ὁποίου ὁ ὅσιος Παρθένιος στάθηκε πνευματικός (γύρω στά 1788) β) ἀπό τόν ἱερομόναχο  Ἰσίδωρο Κυριακόπουλο  (1819-1882), στόν ὑπ’ αὐτοῦ Βίο τοῦ ὁσίου Νήφωνος τοῦ Χίου (1736-1809) ἀλλά καί στούς Οἴκους κατ' Ἀλφάβητον πρός τόν Ἅγιον Μακάριον Κορίνθου γ)  ἀπό τόν ὅσιο Ἀθανάσιο Πάριο στή Δήλωση περί τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ταραχῶν ἀληθείας καί δ) ἀπό τόν ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη στήν Ἀπολογία Πίστεως. Γνωρίζουμε ἀπό τόν Βίο τοῦ ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου (+ 1809) ὅτι λίγες ὥρες πρίν ἀπό τήν ὁσιακή κοίμησή του, ζήτησε μαζί μέ τά ὁστᾶ τοῦ ἁγίου Μακαρίου Κορίνθου, νά προσκυνήσει καί ἐκεῖνα τοῦ ‘‘Παρθενίου, Ἁγίου Πνευματικοῦ Πατρός του’’, τά ὁποῖα μετά τήν ἀνακομιδή τους εὐωδίαζαν. Εἶναι ἐξάλλου γνωστό ὅτι ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔζησε τήν τελευταία περίοδο τῆς ζωῆς του καί ἐκοιμήθη στό Κελλί τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Καρυῶν, στό ὁποῖο ἀσκεῖτο ὁ ὅσιος Παρθένιος. Ἐπί τῇ βάσει ὁρισμένων δεδομένων τό ἔτος κοιμήσεως τοῦ ὁσίου Παρθενίου θά πρέπει νά ὑπολογιστεῖ μεταξύ τῶν ἐτῶν 1794-1802.
    Σύμφωνα μέ χειρόγραφες ἀθωνικές πηγές, ὁ ἱερομόναχος Παρθένιος καταγόταν ἀπό τόν Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων ἐνῶ διατηροῦσε στό Κελλί του σχολή ἐκμαθήσεως τῆς ζωγραφικῆς τέχνης. Ἡ πρόσφατη ἔρευνα ἔδειξε ὅτι ὁ ὅσιος ἱερομόναχος Παρθένιος ὁ Σκούρτος, ταυτίζεται μέ τόν ζωγράφο "Παρθένιο ἱερομόναχο τόν ἐξ Ἀγράφων", πού ὑπογράφει στά 1749 τήν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, στό τέμπλο τοῦ κοιμητηριακοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου, στίς Καρυές, καθώς καί ἐκείνη τῆς Θεοτόκου Οἰκονόμισσας στή Λιτή τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μεγίστης Λαύρας (1742). Ὁ Παρθένιος συνδέεται ἔτσι ἄμεσα μέ τόν διάσημο συντοπίτη καί ὁμότεχνό του, ἱερομόναχο Διονύσιο τόν ἐκ Φουρνᾶ, τόν συγγραφέα τῆς περίφημης Ἑρμηνείας τῶν ζωγράφων. Ἡ καλλιτεχνική καί τεχνοτροπική συγγένεια τῶν ἔργων τοῦ Παρθενίου, μ' αὐτά τοῦ συντοπίτη του, Διονυσίου, εἶναι πολύ μεγάλη. Καί οἱ δύο κινοῦνται σ' ἐκεῖνο τό καλλιτεχνικό ρεῦμα τοῦ πρώτου μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. πού κήρυττε τήν στροφή πρός τά παλαιότερα παλαιολόγεια πρότυπα. Τό πιθανότερο μάλιστα εἶναι, ὁ ὅσιος Παρθένιος νά ὑπῆρξε μαθητής τοῦ ἱερομονάχου Διονυσίου.  
   Στόν ὅσιο Παρθένιο καί στόν εὐρύτερο κύκλο τῶν μαθητῶν του, θά πρέπει νά ἀποδοθοῦν ἔργα τόσο μνημειακῆς ζωγραφικῆς (ὅπως τό Κυριακό τῆς Σκήτης Καυσοκαλυβίων) ὅσο καί δεκάδες φορητές εἰκόνες στό Ἅγιον Ὄρος καί ἀλλοῦ.
  
                        Τροπάριο .Ὠδή στ΄. Κατῆλθες ἐν τοῖς κατωτάτοις
(Ἀπό τήν ἀνέκδοτη Ἀκολουθία τῶν ὁσίων καί θεοφόρων Κολλυβάδων Πατέρων, ποίημα Ἰσιδώρας μοναχῆς Ἁγιεροθεϊτίσσης)
 Σεμνύνας τῶν Ἀθωνιτῶν τούς χορούς, ὁ Πᾳρθένιος Σκουρταίων ἡ δόξα, τῷ στέφει κατορθωμάτων πολλῶν, νῦν παρίσταται, λευκοφόρος λειτουργός, οὐρανίοις θαλάμοις.


Βιβλιογραφία



ΚΤΕΝΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΑΡΧΙΜ., Ἅπαντα τά ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ἱερά καθιδρύματα εἰς  726 ἐν ὅλῳ ἀνερχόμενα καί αἱ πρός τό δοῦλον ἔθνος ὑπηρεσίαι αὐτῶν, Ἐν Ἀθήναις 1935, σ. 838-840. ΤΖΩΓΑ Χ., Ἡ περί μνημοσύνων ἔρις ἐν Ἁγίῳ Ὄρει κατά τόν ΙΗ΄ αἰ., Θεσσαλονίκη 1969, σ. 146, 149, 153-154. ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΟΥ Ε., Ἰκαριακά, Ἐν Σάμῳ 1893 (ἐπανέκδοση ὑπό ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Φ. στό: Ὁ Ὅσιος Νήφων (1736-1809) καί ἡ ἱερά Μονή Εὐαγγελισμοῦ Σκιάθου, χ.χ. τ. ἐκ., σ. 45. ΟΣΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΠΑΡΙΟΥ, Δήλωσις  περί τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ταραχῶν ἀληθείας (ἔκδοση ὑπό ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ), Ἀθῆναι 1988, σ. 31, 32, 66. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ Μ.-ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Ἐ., Ἕλληνες ζωγράφοι μετά τήν Ἅλωση (1450 1830), τ. Β., Ἀθήνα 1997, σ. 281. ΧΑΛΔΑΙΑΚΗ Ἀ., Ὁ Γέρων Ἱερόθεος (1762-1814). Ἡ πολιτεία τοῦ κτίτορος τῆς Ἱ. Μονῆς Προφήτου Ἠλιοῦ Ὕδρας καί κριτική ἔκδοση τοῦ Βίου του, Ἀθῆναι 2000, σ. 191-198, 287-288, 292-293, 373. Ἀδελφῶν Ἱ. Μ. ΧΡΥΣΟΠΟΔΑΡΙΤΙΣΣΗΣ, Βίος καί πολιτεία Ἱεροθέου τοῦ μακαρίου Γέροντος, ἐκδ. "Τῆνος", Ἀθῆναι 1994, σ. 40-43. ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ‘‘Ὁμολογία πίστεως, ἤτοι Ἀπολογία δικαιοτάτη, κατά τῶν ὄσοι ἀμαθῶς καί κακοβούλως ἐτόλμησαν παρεξηγεῖν καί διαβάλλειν Παραδόσεις τινάς τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας καί ἄλλα τινά τῶν περί Πίστεως ὑγιῆ καί ὀρθόδοξα φρονήματα τοῦ ἀοιδίμου Διδασκάλου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, νῦν πρῶτον τύποις ἐκδοθεῖσα... Εἰς κοινήν ὠφέλειαν τοῦ Χριστιανικοῦ Πληρώματος, ἐν Βενετίᾳ 1819’’ (ἐπανέκδοση ὑπό ΠΑΣΧΟΥ Π. στό:  Ἐν ἀσκήσει καί μαρτυρίῳ, ἐκδ. Ἁρμός, Ἀθήνα χ.χ., σ. 143). ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ, Βίος, πολιτεία καί ἀγῶνες διά δόξαν τῆς ἡμῶν Ἐκκλησίας τελεσθέντες παρά τοῦ ὁσιολογιωτάτου καί μακαρίτου καί ἀοιδίμου Νικοδήμου Μοναχοῦ, συγγραφέντες δέ παρά τοῦ ἐν Χριστῷ ἀδελφοῦ του Εὐθυμίου ἱερομονάχου, ἐκδ. ὑπό ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΜΠΙΛΑΛΗ ΜΟΝΑΧΟΥ, Ἀθῆναι 1983, σ. 30. ΠΑΤΑΠΙΟΥ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ, ‘‘Ἱερομόναχος Παρθένιος ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων, ὁ Πνευματικός καί ζωγράφος, ὁ Σκοῦρτος’’, Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 809 (2005), σ. 563-624 (ὅπου καί πλήρης περί τοῦ ὁσίου Παρθενίου βιβλιογραφία). Τοῦ ἰδίου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή Σκήτη Καυσοκαλυβίων. Ἄγνωστες φορητές εἰκόνες Διονυσίου τοῦ ἐκ Φουρνᾶ» στά: Πρακτικά τοῦ Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου "Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία-Τέχνη", Ἑταιρεία Μακεδονικῶν Σπουδῶν, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 341-345. Τοῦ ἰδίου, Ὅσιος Παρθένιος ὁ Σκοῦρτος, ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων. Ὁ Βίος καί τό ζωγραφικό του ἔργο, ἔκδ. Πανευρυτανική Ἕνωση, Ἀθήνα 2010.


Δευτέρα 25 Απριλίου 2011

ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΘΕΑΣΑΜΕΝΟΙ













Πορεία πρός τό Πάσχα,

μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη 7.
















Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ. Τοιχογραφία στό Πρωτάτο. Καρυές. Ἔργο Πανσελήνου, τέλους 13ου αἰ.



Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἀνάστασις. Φορητή εἰκόνα στό καθολικό τῆς Μεγίστης Λαύρας. Ἔργο Θεοφάνους τοῦ Κρητός. 1535.






















Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. στό Κυριακό τῆς σκήτης Καυσοκαλυβίων. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων

Σάββατο 23 Απριλίου 2011

Η ΕΙΣ ΑΔΟΥ ΚΑΘΟΔΟΣ


Πορεία πρός τό Πάσχα,

μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη 6.




εἰς Ἄδου κάθοδος τοῦ Κυρίου. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.


Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 364, εἰκ. 2.
Τοῦ ἰδίου, Ὅσιος Παρθένιος ὁ Σκοῦρτος, ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων. Ὁ βίος καί τό ζωγραφικό του ἔργο, ἔκδ. Πανευρυτανική Ἕνωση, Ἀθήνα 2010, σ. 156, εἰκ. 105.

Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

ΣΙΝΔΟΝΙΙ ΚΑΘΑΡΑ







Πορεία πρός τό Πάσχα,



μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη. 5











Ἀποκαθήλωσις.



Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.



Δημοσίευση: ἀδημοσίευτη.




Ἄκρα Ταπείνωσις.



Τοιχογραφία τοῦ ἔτους 1759. Παρεκκλήσι Κοιμήσ. Θεοτόκου Καλ. Ἁγ. Ἀκακίου Καυσοκαλυβίων. Ἐργαστήριο ἱερομον. Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.









Δημοσίευση: ἀδημοσίευτη.



Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

ΤΟ ΕΚΟΥΣΙΟΝ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΠΑΘΟΣ

Πορεία πρός τό Πάσχα,




μέσα ἀπό τήν ἁγιορείτικη εἰκονογραφική τέχνη 4.




Μαστίγωσις. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.


Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 367, εἰκ. 7.



Κύριος ἑλκόμενος εἰς τό σταυρῶσαι. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.


Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 367, εἰκ. 8.





Σταύρωσις τοῦ Χριστοῦ. Τοιχογραφία γ΄μισοῦ τοῦ 18ου αἰ. Ἐργαστήριο ἱερομονάχου Παρθενίου Σκούρτου τοῦ ἐξ Ἀγράφων.


Δημοσίευση:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, «Μεταβυζαντινή τέχνη στή σκήτη Καυσοκαλυβίων», Πρακτικά Β΄ Διεθνοῦς Συμποσίου: Ἅγιον Ὄρος. Πνευματικότητα καί Ὀρθοδοξία. Τέχνη, Θεσσαλονίκη 11-13 Νοεμβρίου 2005, Θεσσαλονίκη 2006, σ. 364, εἰκ. 1.
Τοῦ ἰδίου, Ὅσιος Παρθένιος ὁ Σκοῦρτος, ὁ ἐκ Φουρνᾶ τῶν Ἀγράφων. Ὁ βίος καί τό ζωγραφικό του ἔργο, ἔκδ. Πανευρυτανική Ἕνωση, Ἀθήνα 2010, σ. 131, εἰκ. 75.





Σταύρωσις. Λεπτομέρεια ἀπό ἀργυρό κάλυμμα εύαγγελίου, πού προέρχεται ἀπό τό ναό Γἕνεσίου τῆς Θεοτόκου Σπάρτης Μ. Ἀσίας. Φέρει ἀφιέρωση τοῦ ἔτους 1875. Κυριακό Καυσοκαλυβίων.
Δημοσίευση: άδημοσίευτη.




























Σταύρωσις. Φορητή εἰκόνα διά χειρός Θεοφάνους μοναχοῦ τοῦ Κρητός 1535. Καθολικό Μεγίστης Λαύρας.


























προετοιμασία τῆς Σταυρώσεως / Ἡ Προδοσία. Τοιχογραφίες περ. ἔτους 1311/12. Λιτή καθολικοῦ μονῆς Βατοπαιδίου.



Δημοσίευση: Ν. Τουτού-Φουστέρη Γ., Εὑρετήριον τῆς μνημειακῆς ζωγραφικῆς τοῦ Ἁγίου Ὄρους. 10ος-17ος αί., ἔκδ. Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, Ἀθήνα 2010, σ. 133, 134.